آیا خوابیدن با دهان باز برای سلامتی مضر است؟ | دکتر مهران دانشمند متخصص ایمپلنت اصفهان
باز ماندن دهان در خواب فقط یک عادت ناخوشایند نیست؛ بلکه نشانهای از عملکرد نادرست سیستم تنفسی در شب است. وقتی تنفس از راه دهان انجام میشود، هوای خشک بدون فیلتر وارد ریهها میگردد. بزاق کاهش مییابد و محیط دهان آماده بروز بیماریهای دندانی و لثهای خواهد شد.
این وضعیت در بزرگسالان و کودکان، علائم متفاوتی دارد که اغلب نادیده گرفته میشود یا با مشکلات دیگری اشتباه میشود.
همراه ما باشید با مطالب آموزنده و خواندنی از سایت دکتر مهران دانشمند بهترین متخصص ایمپلنت اصفهان :
-
- فواید و مضرات احتمالی جویدن آدامس
- تغییر رنگ دندان و نیاز به انجام بلیچینگ
- بهترین متخصص ایمپلنت شهرکرد
- دسته بندی های دندان درد و روش های تسکین آن
- آشنایی با بهترین ایمپلنت شهرکرد – بهترین متخصص ایمپلنت شهرکرد در دکتر اف
- درمان گوشت اضافه دندان عقل
- بهترین ایمپلنت اصفهان – بهترین متخصص ایمپلنت اصفهان در دکتر آف
خوابیدن با دهان باز فقط یک عادت ناآگاهانه در شب نیست؛ بلکه نشانهای هشداردهنده از تنفس ناسالم است که میتواند سلامت دهان، دندان و حتی اندامهای حیاتی بدن را به خطر بیندازد. در ادامه به مهمترین عوارض این نوع تنفس اشاره میکنیم:
آسیبهای دهانی و دندانی باز ماندن دهان در خواب:
- بوی بد دهان به دلیل خشکی دهان و افزایش باکتریها
- پوسیدگی دندانها به علت کاهش بزاق و شستوشوی ناکافی محیط دهان
- بیماری لثه و التهاب مزمن
- تجمع پلاک روی دندانها
- رشد ناقص استخوان فک و صورت در کودکان

عوارض عمومی و سیستمیک باز ماندن دهان در خواب:
- آپنه انسدادی خواب؛ اختلال خطرناک تنفسی شبانه که منجر به خروپف و افت اکسیژن میشود
- بیماریهای قلبی-عروقی
- افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
- اختلالات کبدی و تجمع چربی در کبد
- افسردگی مزمن و خلق پایین
- ناباروری در زنان و مردان
- اختلالات شناختی و کاهش تمرکز و حافظه
تنفس دهانی در خواب نه تنها باعث کاهش کیفیت خواب میشود؛ بلکه زنجیرهای از مشکلات دهانی و بدنی را به دنبال دارد. اگر بوی بد دهان هنگام صبح، خشکی دهان یا خستگی مزمن را تجربه میکنید؛ ممکن است وقت آن رسیده که با یک دندانپزشک خود مشورت کنید.
چه چیزی باعث تنفس دهانی میشود؟
تنفس دهانی در خواب اغلب نتیجهی ناهنجاری در ساختار یا عملکرد راه هوایی است. در هنگام خواب، عضلات زبان و گلو شل میشوند؛ اگر فضای دهان باریک باشد، زبان به عقب میافتد و مسیر تنفس را مسدود میکند. این افتادگی میتواند باعث باز ماندن دهان در خواب و حتی آپنه انسدادی خواب شود.
به عبارتی، دهانی که فضای کافی برای زبان ندارد؛ مانع از تنفس طبیعی از راه بینی میشود و بدن را مجبور به استفاده از دهان برای تنفس میکند. در ادامه، مهمترین دلایل این اختلال را مرور میکنیم.
تنگی راه هوایی؛ نفس تنگ، دهان باز
وقتی راه هوایی فرد تنگ یا باریک باشد، جریان طبیعی هوا از بینی به ریهها دچار اختلال میشود. در این شرایط، بدن به طور خودکار برای جبران کمبود اکسیژن، مسیر جایگزین یعنی دهان را انتخاب میکند. این مکانیزم دفاعی، در درازمدت به یک الگوی مزمن تبدیل میشود.
تنگی راه هوایی میتواند ناشی از ساختار ژنتیکی، وزن بالا، یا اختلالات فکی باشد. این وضعیت یکی از مهمترین دلایل تنفس دهانی در خواب است و در بسیاری از موارد زمینهساز مشکلاتی مانند آپنه خواب و بوی بد دهان صبحگاهی میشود.

گرفتگی بینی؛ وقتی نفس از بینی نمیگذرد
آلرژی فصلی، سرماخوردگی، سینوزیت یا حتی هوای خشک میتوانند باعث گرفتگی بینی و انسداد مسیر تنفسی شوند. در این شرایط، بدن برای تأمین اکسیژن بهصورت ناخودآگاه به سراغ دهان میرود. تنفس از دهان بهویژه در هنگام خواب، بیشتر رخ میدهد؛ چرا که در خواب عضلات صورت شل میشوند و کنترل تنفس کاهش مییابد.
اگر گرفتگی بینی به حالت مزمن تبدیل شود؛ نهتنها باعث عادت نادرست خوابیدن با دهان باز میشود. بلکه یکی از مهمترین علت خشکی دهان در شب نیز به شمار میرود. خشکی دهان در شب علاوه بر احساس ناخوشایند هنگام بیدار شدن، میتواند زمینهساز بوی بد دهان، پوسیدگی دندان و اختلال در خواب شود.
انحراف تیغه بینی؛ راه کج، تنفس سخت
یکی از دلایل پنهان و شایع تنفس دهانی، انحراف تیغه بینی است. این غضروف میانی اگر بیش از حد به یک سمت متمایل باشد، باعث بسته شدن یک یا هر دو سوراخ بینی شده و جریان هوای طبیعی را مختل میکند. در نتیجه، فرد به ویژه هنگام خواب، از دهان نفس میکشد.
انحراف تیغه بینی در بزرگسالان و کودکان به طور یکسان دیده میشود و یکی از موارد مهم در بررسی علت با دهان باز خوابیدن کودکان نیز هست. درمان آن در صورت نیاز، با جراحی ساده سپتوپلاستی انجام میشود.
پولیپها و تودهها؛ انسداد پنهان تنفس
پولیپهای بینی یا تومورهای خوشخیم از دیگر دلایل کمتر شناختهشده تنفس دهانی هستند. این ضایعات نرم که در اثر التهاب مزمن یا عوامل ژنتیکی در حفره بینی رشد میکنند، مسیر عبور هوا را میبندند. در نتیجه، فرد بهویژه در شب، دچار تنفس دهانی میشود.
انسداد بینی ممکن است سالها بدون علامت واضح باقی بماند؛ اما تأثیر خود را بر خواب، کیفیت تنفس و سلامت دهان میگذارد. تشخیص زودهنگام آن توسط پزشک متخصص اهمیت زیادی دارد.
برای مشاوره و رزرو نوبت و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با دکتر مهران دانشمند در اصفهان تماس بگیرید و به بهبود کیفیت زندگی و زیبایی و سلامت دندان های خود بپردازید .