آفت دهان
آفت دهان، مشکل شایع و به ظاهر کوچکی است که سالانه میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد. این ضایعه اگرچه مسری و خطرناک نیست؛ اما قطعا فرد را با حضور خود معذب میکند! اینطور نیست؟
سوال اینجاست که واقعا علت آفت دهان و دندان چیست؟ چرا برخی از افراد مرتبا آفت میزنند و برخی دیگر تا به حال با این مشکل مواجه نشدند؟
آفت دهان که به آن استوماتیت آفتی (Recurrent Aphthous Stomatitis) هم میگویند، زخمهای کوچک و دردناکی هستند که در داخل دهان، روی زبان یا لثه ایجاد میشوند. این زخمها معمولا گرد یا بیضی شکل هستند، دارای لبههای سفید یا زرد، و مرکزی خاکستری یا سفید هستند.
آفت دهان میتواند بسیار دردناک باشد و خوردن و آشامیدن را برای شما دشوار کند. اما اینها تنها نکتههای جالبی که باید درباره آفت بدانید نیست!
آفت بسیار شایع است و در حدود ۲۰ درصد از افراد دنیا حداقل یکبار در عمرشان با آن درگیر شدند. افراد در هر سنی میتوانند به آفت مبتلا شوند. اما این عارضه بیشتر در افراد بین ۱۰ تا ۳۰ سال رخ میدهد. و زنان دو برابر بیشتر از مردان به آفت دهان مبتلا میشوند.
همراه ما باشید با مطالب آموزنده و خواندنی از سایت دکتر مهران دانشمند بهترین متخصص ایمپلنت اصفهان :
- آشنایی با بهترین ایمپلنت شهرکرد – بهترین متخصص ایمپلنت شهرکرد در دکتر اف
- بهترین ایمپلنت اصفهان – بهترین متخصص ایمپلنت اصفهان در دکتر آف
- بهترین متخصص ایمپلنت شهرکرد
- چه عواملی سبب بروز درد لثه می شود ؟
انواع آفت دهان
متخصصان دندانپزشکی آفت دهان را بر اساس شدت و وسعت آن به ۳ دستهی مینور، ماژور و هرپت تقسیم میکنند.
-
آفت دهان مینور
آفتهای مینور شایعترین انواع آفت هستند که به شکل برجستگیهای سفید رنگ مدور روی لب یا قسمتهای مخاطی دهان ایجاد میشوند. این زخمها عمدتا با درد و سوزش زیادی همراه هستند و گاهی درد آن به اندازهای شدید است که فرد حتی در تکلم و غذا خوردن نیز دچار مشکل میشود.
آفت مینور میتواند به سایر قسمتهای دهان نیز سرایت کند. به همین دلیل، باید از تحریک کردن آنها با دست و یا زبان به شدت پرهیز کنید. اما لازم هم نیست که زیاد نگران شوید! چرا که آفتهای مینور بر خلاف ظاهر ملتهب و پر از درد خود در طی یک هفته الی ۱۰ روز بهبود پیدا میکنند.
-
ماژور
آفت ماژور نوع دیگری از آفت است که اگرچه از شیوع کمتری نسبت به نوع مینورِ آفت برخوردار است؛ اما در صورت بروز، بهبودی آن تا یک ماه هم به طول میانجامد. حتی در شرایطی خاص ممکن است جای اسکار آفت ماژور تا مدتها در محل قبلی باقی بماند. اما نهایتا این زخم به مرور زمان کمرنگتر خواهد شد.
آفت ماژور عمدتا دایرهای و قرمز رنگ است که نسبت به آفت مینور بسیار دردناکتر و سوزناکتر است. میزان درد آن نیز به حدی است که در تکلم و غذاخوردن فرد (کاملا) اختلال ایجاد میکند.
-
هرپت
عارضه هرپت یا زخم هرپتی فرم (که بسیاری از افراد آن را با نام تبخال میشناسند) در مقایسه با دو مورد قبلی بسیار نادر است. با این وجود، هنوز هم ابتلا به آن غیرممکن نیست. کسی که دچار هرپت میشود با مجموعهای از آفتهای بسیار ریز و نزدیک به هم مواجه خواهد شد. این ناحیه بسیار دردناک، ملتهب و سوزناک است و نسبت به دو نوع قبلی آفت به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد.
چرا آفت میزنیم؟
اگرچه آفت به دلایل متعددی به وجود میآید؛ اما اگر بخواهیم علل ابتلا به این عارضه را معرفی و تقسیم بندی کنیم، میتوانیم هر یک از این دلایل را در یکی از دو دستهی بیرونی و درونی قرار دهیم. که در این بخش به علل درونی ابتلا به آفت دهان می پرازیم :
منظور از دلایل درونی ابتلا به آفت دهان، عللی است که از درون بدن خود انسان ناشی خواهد شد. برای مثال:
۱. نقص در سیستم ایمنی بدن
در برخی از مواقع، وجود نقص در سیستم ایمنی بدن به شکل یک آفت قابل مشاهده خواهد بود. مثلا مانند مواقعی که فرد با بیماریهای خود ایمنی درگیر و یا پس از گذراندن یک دوره بیماری و مریضی نسبتا ضعیف شده است.
۲. مشکلات وراثتی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید در برخی از مواقع، آفت دهان به دلیل مشکلات وراثتی به وجود خواهد آمد. برای مثال، در صورتی که والدین شما سابقه ابتلای مکرر به آفت دهان را داشته باشند، احتمال اینکه شما نیز با این عارضه روبرو شوید بسیار زیاد خواهد بود.
۳. استرس و نگرانی!
ممکن است با خود فکر کنید که استرس چه ارتباطی با آفت دهان دارد؟! اما بهتر است بدانید که استرس میتواند تمام ساختار بدن شما را به هم بریزد و گاها باعث بروز مشکلات بسیار عجیب و جدیدی مانند آفت شود!
استرس میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و آن را در برابر عفونتها و بیماریهایی از جمله آفت دهان آسیب پذیرتر کند. علاوه بر این، استرس میتواند باعث بروز برخی از تغییرات هورمونی در بدن شود . احتمال ابتلا به آفت را افزایش دهد.
۴. حساسیت و آلرژی
با توجه به مقاومت سیستم ایمنی بدن به برخی مواد غذایی و یا آلرژیهای فصلی، بروز حساسیت میتواند به شکل آفت نمود پیدا کند. قهوه، برخی از مواد غذایی با طبع گرم، برخی از ادویهها و… از جمله مواد غذایی هستند که میتوانند باعث ایجاد آفت دهان شوند.
۵. برفک
قارچ کاندیدا آلبیکنس از جمله عوامل بیماری زایی است که باعث بروز آفت شدید در دهان میشود. این آفتها به شکل بریدگیهایی در دهان و گونه پخش میشوند و در صورت عدم درمان تبدیل به زخمهایی بسیار دردناک میشوند. این بیماری در قدیم الایام و در میان ایرانیها با نام برفک شناخته میشد.
۶. عامل ویروسی و باکتریایی
گاهی اوقات ممکن است بیماریهایی که ریشه باکتریایی یا ویروسی دارند به ابتلا به آفت دهان تاثیرگذار باشند. به عنوان مثال، هلیکوباکتر پیلوری (که از جمله باکتریهای شناخته شده در بروز زخم معده و تبخال است) از جمله باکتریهایی است که میتواند احتمال آفت زدن شما را تا میزان بسیار چشمگیری افزایش دهد.